CHIẾT KHẤU CÁC GIẤY TỜ CÓ GIÁ

Bao gồm;

-       Thương phiếu

-       Tín phiếu kho bạc

-       Tín phiếu NHTW

-       Chứng chỉ tiền gửi

-       Sổ tiết kiệm

-       Sổ tiết kiệm.

1. Chiết khấu thương phiếu

“Thương phiếu” là những giấy tờ chứng khoán ghi rõ một khoản tiền nhất định, có thể chuyển nhượng được, dùng để xác nhận cho người cầm phiếu một trái quyền ngay tức khắc hay ngắn hạn. Bao gồm: hối phiếu, lệnh phiếu và chi phiếu. Hối phiếu là một chứng thư, do một người (người phát lệnh) uỷ nhiệm cho một người khác (người thu lệnh) trả một số tiền nhất định cho một người thứ ba (người thụ hưởng) hoặc một người khác do người thụ hưởng chỉ định. Trong thương mại hối phiếu do người xuất khẩu ký phát để đòi tiền người trả tiền, có thể là người nhập khẩu hoặc ngân hàng phát hành thư tín dụng theo yêu cầu của người nhập khẩu. Lệnh phiếu là một chứng khoán xác nhận cam kết của một người kí phải chịu trả cho người thụ hưởng (hoặc do lệnh của người này), một số tiền nhất định vào một ngày nhất định. Chi phiếu là một văn tự, do một người (người phát hành) uỷ nhiệm cho một ngân hàng hoặc một cơ quan hoạt động như ngân hàng, trả cho chính mình hoặc người thứ ba cầm phiếu một số tiền từ trong tài khoản của người phát hành có trong ngân hàng.

Chiết khấu thương phiếu (CKTP) là hình thức tín dụng ngắn hạn của NHTM được thể hiện dưới hình thức KH sẽ chuyển nhượng quyền sở hữu thương phiếu chưa đến hạn thanh toán cho NH để nhận một khoản tiền thấp hơn mệnh giá của thương phiếu. Số tiền chênh lệch giữa mệnh giá thương phiếu so với số tiền KH nhận được gọi là lãi suất chiết khấu và phí hoa hồng.

Chiết khấu thương phiếu vừa giống như hành vi mua bán CK ở chỗ chuyển quyền đòi nợ từ con nợ đồng thời vừa giống tín dụng ở chổ nó không đơn thuần là hành vi mua bán vì nếu ngân hàng không đòi được nợ thì sẽ có quyền đòi nợ ở người xin chiết khấu. Như vậy, chiết khấu thương phiếu là một HĐ được phép truy đòi. Do vậy, thực chất chiết khấu thương phiếu là hình thức tín dụng ngắn hạn.

Khi thực hiện chiết khấu thương phiếu, NH xác định số tiền phát ra cho KH như sau:

Số tiền chuyển cho người xin chiết khấu = Mệnh giá TP-Lãi CK-Hoa hồng phí

Trong đó:

Hoa hồng phí = Mệnh giá TP*tỷ lệ hoa hồng (%)

Lãi CK = Mệnh giá TP*Lãi CK (%)/năm*Số ngày nhận CK

Số ngày nhận chiết khấu tính từ ngày xin chiết khấu đến ngày đáo hạn (không tính ngày xin chiết khấu và ngày đáo hạn).

Cách thức thu lãi được thực hiện ngay khi chiết khấu bằng cách khấu trừ vào mệnh giá. Đến ngày thanh toán ghi trên thương phiếu, ngân hàng thực hiện thu nợ ở người trả tiền bằng cách thông báo cho người trả tiền hoặc gửi thương phiếu đến ngân hàng ủy nhiệm nhờ thu hộ. Nếu không thu được nợ NH có thể xử lý bằng cách hoàn thương phiếu truy đòi người xin chiết khấu hoặc truy tố trước pháp luật.